Polisa ubezpieczeniowa od ciężkich chorób dla pracowników, współfinansowana przez pracodawcę, może być zwolniona ze składek ZUS. Skorzystanie z takiego przywileju będzie możliwe jeśli prawo do wspomnianego świadczenia zostanie zapisane w regulaminie wynagradzania, w którym znajdą się postanowienia przewidujące partycypację pracownika w poniesieniu kosztów nabycia przedmiotowej polisy.
Interpretacja ZUS
Lublin, dnia 21 kwietnia 2017 r.
WPI/200000/43/519/2017
Decyzja nr 519/2017
UZASADNIENIE
Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (tj. Dz. U. z 2016r. poz. 1829 ze zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz. U. z 2016r. poz. 963 ze zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 13 kwietnia 2017r. przez (…) w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników dodatkowego świadczenia — „benefit” —w postaci polisy ubezpieczeniowej od ciężkich chorób częściowo sfinansowanych przez
Uzasadnienie
W dniu 13 kwietnia 2017r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. (…) zamierza zapewnić swoim pracownikom (ze środków obrotowych) dodatkowe świadczenia — „benefit” — w postaci polisy ubezpieczeniowej od ciężkich chorób. Wszyscy pracownicy zatrudnieni w mają mieć prawo do skorzystania z powyższego świadczenia, pod warunkiem, że będą częściowo partycypować w kosztach powyższych świadczeń tj. „ceny” składek ubezpieczeniowych. W związku z powyższym i zamierza wprowadzić zapisy w regulaminie wynagradzania wskazujące, iż:
- pracownicy będą mieć prawo do skorzystania z powyższego świadczenia
zapewnianego przez (…) - po „cenie” niższej od ich wartości detalicznej (np. za 1 zł).
Zgodnie z postanowieniami regulaminu wynagradzania pracownikom nie będzie przysługiwało prawo do ekwiwalentu pieniężnego w przypadku braku korzystania z powyższych świadczeń. wskazuje, iż wartość świadczenia w części finansowanej przez pracodawcę będzie stanowiła dla pracowników przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o PIT.
Wnioskodawca wskazał przepisy prawa, których dotyczy wniosek: § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
(…) stoi na stanowisku, że podstawy wymiaru składek pracowników zatrudnionych w (…) nie stanowią ich przychody w postaci:
- polis ubezpieczeniowych od ciężkich chorób,
- częściowo sfinansowanych przez (…)
Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Zdaniem (…) — co zostało stwierdzone już w zdarzeniu przyszłym — przedstawiona wartość częściowo odpłatnego świadczenia stanowi dla pracowników przychód ze stosunku, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT.
Z kolei, według § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia: „Podstawy wymiaru składek nie stanowią następujące przychody: korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.
Zgodnie z powyższym, spełnienie łącznie następujących warunków:
- świadczenie jest korzyścią materialną,
Należy wskazać, iż zapewniane przez częściowo odpłatne świadczenie jest
niewątpliwie korzyścią materialną osiąganą przez pracowników, bowiem:
- korzystają oni z zapewnionych im (częściowo odpłatnie) polis ubezpieczenia od ciężkich chorób (korzyść materialna),
- oszczędzając tym samym znaczną część kwoty, którą musieliby wydać w przypadku nabycia takiego świadczenia we własnym zakresie.
- świadczenie wynika z regulaminu wynagradzania
Uprawnienie do skorzystania z przedmiotowego świadczenia będzie wynikać z przyjętego w regulaminu wynagradzania.
- świadczenie polega na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług,
Pracownicy jedynie w części będą finansować polisy ubezpieczeniowe, więc „cena” ich nabycia przez pracowników będzie niższa niż ich „cena” detaliczna.
- świadczenie realizowane jest na rzecz pracownika,
Wskazane świadczenia będą dostępne dla pracowników
– pozwala na uznanie świadczenia za przychód pracownika niestanowiący podstawy wymiaru składek, na podstawie ś 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia.
Biorąc pod uwagę powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż spełnia łącznie wszystkie przesłanki pozwalające na uznanie świadczenia przedstawionego w zdarzeniu przyszłym wniosku za przychód pracownika niestanowiący podstawy wymiaru składek, na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia.
Wnioskodawca wskazuje, iż powyższe stanowisko przedstawione przez w odniesieniu do wskazanych świadczeń potwierdza m.in. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie w decyzji nr 1110/2016 z dnia 31 października 2016r. sygn. sprawy WPI/200000/43/1110/2016 (co prawda interpretacja dotyczyła ubezpieczenia na życie, mimo to zdaniem Wnioskodawcy podobnie należy oceniać ubezpieczenie od ciężkich chorób):
„ Z treści wniosku z dnia 6 października 2016r. oraz pisma z dnia 24 października 2016r. wynika, że Wnioskodawca zamierza umożliwić pracownikom zakup grupowego ubezpieczenia na życie i zdrowie (pakietu medycznego) i współfinansować ponoszone przez nich koszty z tego tytułu. Uprawnienie pracowników do nabycia opisanego we wniosku świadczenia po cenie niższej niż detaliczna i kwota ich udziału w kosztach nabycia będzie wynikać z zapisów zawartych w regulaminie wynagradzania obowiązującym u Wnioskodawcy. W konsekwencji, uznać należy, że składka na opisane we wniosku grupowe ubezpieczenie na życie i zdrowie w części finansowanej przez pracodawcę będzie podlegać na mocy wskazanego powyżej § 2 ust. ł pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy.
Mając powyższe na uwadze Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 6 października 2016r. w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy wartości składki na grupowe ubezpieczenie na życie i zdrowie w części finansowanej przez Wnioskodawcę.”
Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreśla, iż ocena stanowiska Wnioskodawcy w trybie niniejszej decyzji, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez Przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego.
Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tj. Dz. U. z 2016r. poz. 936 ze zm.).
Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2016r. poz. 2032 ze zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.
Wskazać należy przy tym, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w ustawowo określonym zakresie, gdyż sprawy te w myśl przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t j. Dz.U. z 2017r. poz. 201) należą do wyłącznej kompetencji organów podatkowych. W konsekwencji, w niniejszej decyzji Zakład dokonał interpretacji przepisów sfery ubezpieczeń społecznych, opierając się na wskazaniu Wnioskodawcy, że opisane świadczenie w części finansowanej przez pracodawcę, stanowi dla pracowników przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.
Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty w § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia. Zgodnie z pkt 26 cytowanego przepisu, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.
Uwzględniając powyższe, jeżeli korzyści te uzyskiwane są przez pracownika w ramach stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a pracownicy ponoszą za nie częściową odpłatność i stosowny zapis o takim uprawnieniu znajduje się w przepisach płacowych, to korzystają one z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie powołanego powyżej przepisu. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik byłby zobowiązany w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.
Powyższe potwierdza Sąd Apelacyjny w Krakowie, w wyroku z dnia 19 lipca 2016r. III AUa 1260/16 w którym wskazuje, iż „zasadnicza funkcja § 2 ust. I pkt 26 rozporządzenia z dnia 18 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe sprowadza się do możliwości zakupu przez pracowników towarów produkowanych lub sprzedawanych, czy usług świadczonych lub sprzedawanych, przez samego pracodawcę (…). Chodzi przy tym o artykuły czy świadczenia, za które choć częściowo cenę płaci pracownik”. W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od ww. wartości.
Zatem w sytuacji, przedstawionej we wniosku z dnia 13 kwietnia 2017r., gdy wartość dodatkowego świadczenia — „benefit” — w postaci polis ubezpieczeniowych od ciężkich chorób w części finansowanej przez pracodawcę, stanowić będzie przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, zaś prawo do uzyskania tej korzyści wynikać będzie z postanowień regulaminu wynagradzania przewidujących partycypację pracownika w poniesieniu kosztów nabycia tego świadczenia, to kwota ta nie będzie podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Mając powyższe na uwadze, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 13 kwietnia 2017r. w sprawie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dodatkowego świadczenia — „benefit” — w postaci polis ubezpieczeniowych od ciężkich chorób w części finansowanej przez pracodawcę.
